دوره 8، شماره 1 - ( 3-1401 )                   جلد 8 شماره 1 صفحات 86-67 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Shakerin H. Critical Study of Correlation between Naturalism and Science. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2022; 8 (1) :67-86
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-405-fa.html
شاکرین حمیدرضا. بررسی انتقادی هم‌پیوندی طبیعتگرایی و علم. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1401; 8 (1) :67-86

URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-405-fa.html


چکیده:   (949 مشاهده)
طبیعتگرایی در جهتدهی به علم مدرن و نقشآفرینی در مسائلی مانند تعیین روش، گستره و کارکرد علم، همچنین تبیین و ضابطه‌گذاری در رابطۀ علم و دین و اخلاق تأثیر فراوانی داشته است. همچنین برخی از اشکال آن از این حد فراتر رفته و مانند یگانه مرجع آنچه وجود دارد و نیست و اینکه کدامین سخن را می‌توان معرفت دانست یا باید از جرگۀ معرفت خارج انگاشت، تلقی شده است. این مسئله ضرورت‌بخش کاوش در آن برای فیلسوفان علم و هم مسائل الهیاتی و فیلسوفان دین و اخلاق بوده و به‌طور ویژه داعیه‌داران تحول علم در هماهنگی با تعالیم دینی را به تحقیق و تعمیق دقیق و جدی فرامی‌خواند؛ از این‌رو مقالۀ حاضر طبیعتگرایی هستی‌شناختی و روش‌شناختی قوی و ضعیف و نسبت آن با علم را بررسی و به روش عقلی- تحلیلی سنجیده است. نتیجه اینکه طبیعتگرایی هستی‌شناختی و روش‌شناختی قوی، ضمن اشکالات مختلف و نارساییهای تبیینی، انسجام منطقی و بنیاد معرفتی استواری در علم و فلسفه ندارند و پیش‌فرض ‌انگاری آن برای دانش سزا نیست. طبیعتگرایی روش‌شناختی ضعیف هم نه می‌تواند کارکرد مثبتی در پویایی و تکامل دانش داشته باشد و نه انضباط علمی بدان وابسته است؛ ضمن آنکه با خلأ منطق مدون در تقسیم کار معرفتی و حل تعارضات مواجه است.
متن کامل [PDF 433 kb]   (277 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
انتشار الکترونیک: 1401/3/1

فهرست منابع
1. آرمسترانگ، دیوید. 1392. چیستی قانون طبیعت. ترجمۀ امیر دیوانی. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. ایلخانی، محمد. 1382. تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس. چاپ اول. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت). باربور، ایان. 1392. دین و علم. ترجمۀ پیروز فطورچی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. برهیه، امیل. 1377. تاریخ فلسفۀ قرون وسطی و دورۀ تجدد. ترجمه و تلخیص: یحیی مهدوی. چاپ اول. تهران: خوارزمی. بوکلی، م. جی. 1384. «موضع نیوتنی و خاستگاههای الحاد». فیزیک، فلسفه و الهیات. ترجمۀ همایون همتی. چاپ اول. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. بیابانکی، سید مهدی. 1397. «امکان طبیعتگرایی در علم». فلسفۀ علم. سال هشتم، شمارۀ 2. صص 17-1. جهانگردی، محسن. 1385. فرانسیس بیکن: احوال و آثار، عقاید و افکار و ارزشیابی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. چالمرز، آلن اف. 1389. چیستی علم. ترجمۀ سعید زیباکلام. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). خاکی قراملکی، محمدرضا. 1390. تحلیل هویت علم دینی و علم مدرن. قم: کتاب فردا. رندال، جان هرمن. 1376. سیر تکامل عقل نوین. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. تهران: علمی و فرهنگی. زارع، روزبه؛ حسینی، سید حسن. 1397. تبیین نهایی و موجود ضروری: طرح و بررسی دیدگاه تیموتی اکانر. پژوهشنامۀ فلسفۀ دین (نامۀ حکمت). شمارۀ 32. صص 107 - 85. زرگر، زهرا؛ آزادگان، ابراهیم؛ نبوی، لطفالله. 1397. «تشریح و نقد استدلالهای الهیاتی حامی طبیعتگرایی روش‌شناختی». حکمت و فلسفه. دورۀ چهاردهم. شمارۀ 2 (پیاپی 54). صص 111-84. ساده، صدرا، بهار. 1386. «سادگی در نظریات علمی». ذهن. شمارۀ 29. صص 16-3. سوکولوفسکی، رابرت. 1387. «حیث التفاتی چیست و چرا مهم است؟» ترجمۀ احمد امامی. ذهن، شمارۀ 34-35. صص 80-69. سوئینبرن، ریچارد. 1397. وجود خدا. ترجمۀ محمدجواد اصغری. چاپ اول. قم: لوگوس. فرخی بالاجاده، علیرضا. 1389. «بررسی «استدلال سادگی» ریچارد داوکینز دربارۀ پیدایش جهان با تکیه بر آرای کیث وارد». فلسفۀ تحلیلی (جستارهای فلسفی- پژوهش‌های فلسفی). شمارهٔ 18. صص 154– 135. کاپالدی، نیکلاس. 1390. فلسفۀ علم؛ تکامل تاریخی مفاهیم و پیامدهای فلسفی آنها. ترجمۀ علی حقی. تهران: سروش. کریگ، ویلیام؛ 1388. «خداباوری و جهان شناخت فیزیکی». ترجمۀ انشاءالله رحمتی. اطلاعات حکمت و معرفت. سال چهارم. شمارۀ 12. صص 47-44. موسوی کریمی، فخرالسادات؛ موسوی کریمی، میرسعید؛ اکبریان، رضا؛ سعیدی‌مهر، محمد. 1395. «بررسی و نقد نظریۀ حذف‌گرایی ماده باور». هستی و شناخت، دورۀ سوم، شمارۀ 6، صص 42-19. میرباباپور، سید مصطفی. 1396. «مفهوم‌شناسی طبیعت‌گرایی روش‌شناختی به‌مثابۀ یک ابَرپارادایم برای علم مدرن». تأملات فلسفی. دورۀ هفتم. شمارۀ 19. صص 242-213. هسی، مری. 1378. فرانسیس بیکن. ترجمۀ خشایار دیهیمی. تهران: نشر کوچک. هلزی هال، ویلیام. 1387. تاریخ و فلسفۀ علم. ترجمۀ عبدالحسین آذرنگ. تهران: سروش. Austin, M. W. 2013. Moral Inquiry, in Charles Taliaferro et al (eds). The Routledge Companion to Theism. New York: Routledge. Bacon, F. 2000. The New Organon. Edited by Lisa Jardine and Michael Silverthorne. New York: Cambridge University Press. Barbour, I. 1990. Religion in an Age of Science. Vol 1. Harper Collins. Campbell, K. 2005. Naturalism. In D. Borchert (ED). Encyclopedia of Philosophy vol. 6, (pp. 492-495). Detroit: Macmillan Reference USA, Thomson Gale. Copleston, F. 1953. A History of Philosophy. Vol III. Ockham to Suarez: New Man Press. Dawkins, R. 1996. The Blind Whatchmaker: Why Evidence of Evolution Reveals a Universe Without Design. New York: Norton. Forrest, B. 2000. “Methodological naturalism and philosophical naturalism: Clarifying the connection”. Philo, Vol. 3. No. 2, pp. 7-29. Galparsoro, J. I, & Alberto, C. 2013. Introduction: Naturalism and Philosophy. In: Jose Ignacio Galparsoro, and Alberto Cordero (eds.), Reflections on Naturalism, Rotterdam: Sense Publishers, 2013. Hick, J. 2010. Between faith and Doubt: Dialogues on Religion and Reason. Palgrave Macmillan; 2010th edition (April 9, 2010). Jurgen, Klein.‬ 2016. “Francis‬ Bacon.”‬ In‬ Stanford Encyclopedia of Philosophy, edited by Edward. N Zalta, winter. Metaphysics Research Lab, Stanford University. Johnson, P. E. 1995. Reasons in the Balance: The Case Against Naturalism in Science. Law, and Education, Downers Grove. Krikorian, Y. H. 1994. Naturalism and the Human Spirit. New York: Columbia University Press. Mahner, M. 2012. "The Role of Metaphysical Naturalism in Science". Science & Education. Vol. 21, No. 10. pp. 1459-1437. McMullin, E. 2011. Varieties of Methodological Naturalism. in: The Nature of Nature, Bruce L. Gordon and William A Dembski (eds.), ISI Books. McMullin, E. 2001. Plantinga’s‬ Defense‬ of‬ Special‬ Creation‬. In‬ Intelligent Design Creationism and Its Critics: Philosophical, Theological, and Scientific Perspectives, edited by Robert Penoock. London, England: A Bradford Book. Menuge, A. 2004. Who is Afraid of ID? In M. Ruse, & W. Dembski (Eds.), Debating design: from Darwin to DNA (pp. 32-51). New York: Cambridge University Press. Numbers, R. L. 2011. Science without God: Natural Laws and Christian Beliefs. in: The Nature of Nature, Bruce L. Gordon and William A Dembski (eds.), USA: ISI Books. Oppy, G. 2013. The Best Argument Against God. Palgrave Pivot. Papineau, D. 1993. Philosophical naturalism. Oxford: Blackwell. Plantinga, A. 2011. Where the Conflict Really Lies: Science, Religion and Naturalism. New, York: Oxford University Press. Quine, W. V. 1969. Ontological Relativity and Other Essays. Columbia University Press, New York. Rea, C. M. 2002. World without Design: The Ontological Consequences of Naturalism. New York: Oxford University Press. Rosenberg, A. 2011. The atheist’s guide to reality. New York: W. W. Norton & Co. Ruse, M. 2001. Methodological Naturalism under Attack. In R. Penoock (Ed.), Intelligent Design Creationism and Its Critics, (pp. 363-386). London, England: A Bradford Book. Ruse, M. 2008. Charles Darwin. Charles Darwin: Blackwell Pub. Schmitt, Frederick, 1995. "Naturalism", in: A Companion to Metaphysics, ed. Jaegwon Kim and Ernest Sosa. Oxford, Basil Blackwell. Scott, E. C. 1993. “Darwin Prosecuted: Review of Johnson's Darwin on Trial”. Creation/Evolution Journal. Vol. 13. No. 2. pp. 47-36. Smith, R. S. 2011. Naturalism and our Knowledge of Reality: Testing Religious Truth-Claims. Ashgate Publishing. Stanford Encyclopedia of Philosophy, Naturalism, substantive revision Tue Mar 31, 2020. Watson, J. C. 2004. Contemporary Philosophical Naturalism: In Concept and Critique, B. S. Lee University, Cleveland, TN, (2000) presented in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts' The University of Montana December. Yandell, David and Moser, Paul K. 2000. “Farewell to Philosophical Naturalism”, in: Naturalism: A Critical Analysis, W. L. Craig (ed.), London: Routledge.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به تحقیقات بنیادین علوم انسانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق