دوره ۱، شماره ۱ - ( ۱۲-۱۳۹۴ )                   جلد ۱ شماره ۱ صفحات ۵۸-۳۵ | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hekmatnia M. The Change and Construction, and Separating it from Knowledge as a Strategy for Realization of Islamic Humanities. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2016; 1 (1) :35-58
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-22-fa.html
حکمت‌نیا محمود. تغییر و ساخت و تفکیک آن از شناخت به عنوان راهبرد تحقق علوم انسانی اسلامی. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. ۱۳۹۴; ۱ (۱) :۳۵-۵۸

URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-۱-۲۲-fa.html


دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
چکیده:   (۳۱۷۰ مشاهده)

چکیده

بشر امروز فقط درصدد کشف و فهم مجهولات نیست؛ وی می‌خواهد علاوه بر کشف به منطقِ تصرف، تغییر و طراحی دوباره دست یابد. به عبارت دیگر انسان هنگامی که سراغ کشف مجهول می‌رود هر مجهولی را نمی‌خواهد کشف کند بلکه مجهولی را کشف می‌کند که به وی قدرت تغییر، ساخت و تولید می‌دهد. البته این تلاش انسان منحصر در دنیای طبیعی نیست بلکه روابط انسانی و نهادهای اجتماعی را نیز دربرمی‌گیرد؛ در دست‌یابی به این منظور، علوم انسانی به خدمت گرفته می‌شود.
به خاطر بی‌توجهی به عنصر «ساخت» و طراحی منطق آن، جوامع مسلمان به خصوص در علوم انسانی مانند حقوق، سیاست، اقتصاد و... با یافته‌های جهان غرب به عنوان موضوعات جدید برخورد نموده و تلاش کرده‌اند با منطق «شناخت» به مواجهه یا استفاده از آن‌ها بپردازند؛ یافته‌هایی که بر اساس منطق ساختِ متناسب با بنیان‌های نظری و زیست‌بوم فرهنگی-تاریخی غربی‌ها طراحی شده است. چنین امری نه تنها کمک شایانی به جوامع مسلمان نکرده، بلکه موجب ناهماهنگی در ساختار معرفتی و اجتماعی مسلمانان نیز شده است. راهبرد اساسی این است که اندیشمندان مسلمان بتوانند با طراحی منطقِ ساختِ مبتنی بر مبانی معرفتی و دیگر مبانی، نیازها را شناسایی کنند و نهادها و ساختارهای متناسب فرهنگی، حقوقی، سیاسی و اقتصادی را بر اساس آن طراحی و مدیریت نمایند.
نوشتار حاضر تلاش می‌کند با تفکیک «منطق شناخت» از «منطق ساخت» به عناصر اصلی منطق ساخت و تبیین آن‌ها دست یابد.
متن کامل [PDF 567 kb]   (۵۴۷ دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
انتشار الکترونیک: 1394/12/28

فهرست منابع
۱. آلوسی بغدادی، محمود. ۱۴۱۷ق. روح‌المعانى فى تفسير القرآن‌العظيم. تصحیح محمدحسين العرب. ۱۶ ج. بيروت. دارالفكر. ابن‌خلدون، عبدالرحمن. ۱۳۷۵. مقدمه ابن‌خلدون. تهران. انتشارات علمی و فرهنگی. ج۲. ابن‌كثیر قرشی دمشقی، اسماعیل. ۱۳۸۹ق. تفسیر القرآن العظیم. ۵ ج. بيروت. دارالفكر. چ۱. احمد، فتح‌الله. معجم الفاظ الفقه الجعفری. موسسه تحقيقات و نشر معارف اهل البيت (ع). بغدادی صوفى، علی‌بن‌محمد. ۱۳۵۷. تفسیر الخازن. ۴ ج. قم. دارالفكر. چ۱. تميمى آمدى، عبدالواحدبن محمد. ۱۳۶۶. غرر الحكم و درر الكلم. قم. انتشارات دفتر تبليغات اسلامى قم. تهانوی، محمداعلی بن علی. ۱۹۹۶. موسوعة کشّاف اصطلاحات الفنون و العلوم. بیروت. نشر رفیق العجم و علی دحروج. سارتن، جرج. ۱۳۸۳. مقدمه‌ای بر تاریخ علم. ج۱. تهران. انتشارات علمی و فرهنگی. جرجانی، علی بن محمد. ۱۴۱۱ق./ ۱۹۹۱م. التعریفات. قاهره. نشر محمدبن عبدالحکیم قاضی. حکمت‌نیا، محمود. ۱۳۸۴.حقوق اسلامي. دوره: ۲ - شماره: ۷ - صفحه: ۶۱ -۷۷. حلّی، حسن بن یوسف (علامه). ۱۴۱۰ق. الجوهر النّضید فی شرح منطق التّجرید. قم. بيدار. راغب اصفهانی، حسين بن محمد. ۱۴۱۲ق. المفردات فی غریب القرآن. دمشق. دارالقلم. روحانی، محمدصادق. ۱۳۷۱. فقه الصادق. ۲۶ ج. ق‍م. دار‌ال‍ک‍ت‍اب‌. شاذلی، محمدبن احمد. ۱۹۹۹م. ق‍وان‍ی‍ن‌ ح‍ک‍م‌ الاش‍راق‌ ال‍ی‌ ک‍اف‍ه‌ ال‍ص‍وف‍ی‍ه‌ ب‍ج‍م‍ی‍ع‌ الاف‍اق‌. ق‍اه‍ره. ال‍م‍ک‍ت‍ب‍ه‌ الازه‍ری‍ه‌ ل‍ل‍ت‍راث‌‌. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم. ۱۳۶۸. ال‍ح‍ک‍م‍ه‌ ال‍م‍ت‍ع‍ال‍ی‍ه‌ ف‍ی‌ الاس‍ف‍ار ال‍ع‍ق‍ل‍ی‍ه‌ الارب‍ع‍ه‌. ق‍م‌. م‍ک‍ت‍ب‍ه‌ ال‍م‍ص‍طف‍وی‌. طباطبایی، محمدحسین. ۱۴۱۷ق. المیزان فی تفسیر القرآن. ج ۱. قم. دفتر انتشارات اسلامی. طبرسی، فضل‌بن حسن. ۱۳۷۲. مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن. تهران. انتشارات ناصرخسرو. طوسی، محمدبن محمد نصیرالدین. ۱۳۶۱. اساس الاقتباس. تهران. چاپ مدرس رضوی. عسكرى، ابوهلال. ۱۳۵۳. الفروق اللغويه. قم. بصيرتى. علامه مجلسى، محمدباقر. ۱۴۰۴ ق. بحارالأنوار. ۱۱۰ جلد. بيروت. مؤسسة الوفاء. ـــــــــــــــــــــــ. ۱۳۷۴. بحارالانوار. ۱۱۰ ج. تهران. اسلاميّه. فخر رازی، م‍ح‍م‍دبن‌عمر. ۱۴۱۰ق. مفاتیح الغیب (التفسیر الکبیر). ۳۲ ج در ۱۶ مجلد. بيروت. دارالفكر. چ۱. محمدى رى‌شهرى، محمد. ۱۳۷۷. ميزان الحكمه. چاپ اول. قم. دارالحديث. مطهری، مرتضی. ۱۳۷۵. مجموعه گفتارها. تهران. انتشارات صدرا. مکارم شیرازی، ناصر. ۱۳۷۰. تفسیر نمونه. ۲۷ ج. تهران. دارالكتب الاسلاميه. چ۷. ميبدى، رشيدالدين. ۱۳۸۷. كشف الاسرار و عدة الابرار. گردآوری علی‌اصغر حکمت. ۱۰ ج. تهران. فردا. چ۷. هروی نیشابوری، ابوبکر عتیق بن محمد. ۱۳۸۰. تفسير سورآبادى. تصحيح علي‌اكبر سعيدي سيرجانى. ۵ ج. تهران. فرهنگ نشر نو. Eldad Eilam, Reversing: Secrets of Reverse Engineering, John Wiley & Sons, ۲۰۱۱. Karl Popper, "Three Worlds - Lecture Delivered at The University of Michigan on April ۷, ۱۹۷۸", printed in The Tanner Lectures on Human Values, Sterling M. McMurrin, ۲۰۱۱, Vol. ۱. Mitcham, Carl. Responsibility and Technology, in: P.T. Durbin, Technology and Responsibility. Springer, ۲۰۱۳. Niebuhr, Helmut Richard. The Responsible Self: An Essay in Christian Moral Philosophy, US: Westminster John Knox Press, ۱۹۹۹. Sayers, Dorothy L. Mind of the Maker, US/UK: Continuum, ۲۰۰۵. Souryal, Sam S. Ethics in Criminal Justice: In Search of the Truth. US/UK: Routledge, ۲۰۱۵. Wilson, Edward O. On Human Nature, UK: Harvard University Press, ۲۰۱۲.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به تحقیقات بنیادین علوم انسانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق