این نوشته به بررسی فلسفۀ اخلاق سیاسی در اسلام بهمنزلۀ گرایشی بینارشتهای میپردازد و تلاش میکند تا به برخی از پرسشهای اصلی آن پاسخ گوید. هرچند اخلاق سیاسی در فرهنگ و تمدن اسلامی دارای سابقهای دیرین است و روش و منابع آن ذیل دانش اخلاق تعریف شده است، کمتر به وجه بینارشتهای آن توجه شده و بیشتر دستورهای اخلاقی اسلام مرتبط با سیاست بررسی شده است. تلاش شده تا به پرسشهای بنیادین اخلاق سیاسی مانند مفهوم، پیشینه، موضوع، روش، فایده، اهداف و نظام مسائل آن پاسخ داده شود و نسبت اخلاق سیاسی با دانشها و گرایشهای دیگر کاویده گردد. نوآوری نوشته نیز آن است که تلاش شده است تا وجوه بینارشتهای اخلاق سیاسی موردتوجه قرار گیرد. پاسخ پرسشهای مطرحشده حکایت از آن دارد که اخلاق سیاسی، امکان و ظرفیت بالایی برای رشد و تعالی و تبدیلشدن به دانشی مستقل در اندیشۀ سیاسی اسلامی را دارد. این مهم، با بهره از چارچوب فلسفه علم و نگره درجه دوم، با روش توصیفیتحلیلی به انجام رسیده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى انتشار الکترونیک: 1399/3/31
فهرست منابع
1. قرآن کریم.
ابن ترکه اصفهانی، محمدبن حبیبالله. 1381. تمهید القواعد. تصحیح سید جلالالدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب. چاپ ششم.
ابن منظور، محمدبن مکرم. 1998. لسان العرب. بیروت: دارالجیل.
امام خمینی، سید روحالله. 1394.چهل حدیث. تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
جوادی آملی، عبدالله. 1372. تحریر تمهید القواعد. تهران: انتشارات الزهرا. چاپ اول.
صادقی، جعفر؛ کاظم قاضیزاده. 1388. «پژوهشی در ضرورت توسعه فقه به حریم اخلاق». فصلنامه علمیپژوهشی قبسات. شماره 53. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. سال چهاردهم.
حقیقت، سید صادق. 1391. روششناسی علوم سیاسی. قم: انتشارات دانشگاه مفید قم. چاپ سوم.
الراغب الاصفهانى. 1373ق. المفردات فى غریب القرآن. تهران: المکتبه المرتضویه.
الزبیدی، محمد مرتضی. 1414. تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: دار الفکر.
ژکس. 1362. فلسفۀ اخلاق، حکمت عملی. ترجمه سید ابوالقاسم پورحسینی. تهران: امیرکبیر. چاپ دوم.
سروش دباغ، حسین. 1389. سیرى در سپهر اخلاق. قم: صحیفۀ خرد.
شریفی، احمد حسین.1390. «چیستی اخلاق کاربردی». فصلنامۀ علمیپژوهشی معرفت اخلاقی. قم. سال دوم. شمارۀ 3. تابستان.
طباطبایی، سید محمدحسین. 1381. المیزان فی تفسیر القرآن. قم: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان.
طوسی، محمدبن حسن. 1360. اخلاق ناصری. ترجمۀ مجتبی مینوی و علیرضا حیدری. تهران: خوارزمی.
غزالى، محمدبن محمد. 1998. إحیاء علوم الدین. بیروت: دارالکتاب العربی. چاپ اول.
فرامرز قراملکی، احد. 1385. اخلاق حرفهای. تهران: مجنون. چاپ سوم.
فیض کاشانى، محمدبن شاه مرتضى. 1423. الحقائق فی محاسن الأخلاق. قم: دارالکتاب الإسلامی.
قیصری. 1381. رسائل. تعلیق و تصحیح سید جلالالدین آشتیانی. تهران: مؤسسه حکمت و فلسفه ایران، چاپ دوم.
الکلینی، محمدبن یعقوب بن اسحاق. 1385. الکافی. قم: دارالحدیث.
کعبی، عباس. 1424. القواعد الشرعية و القانونية و الأخلاقية، دراسة مقارنة. فصلنامۀ فقه أهل البيت عليهمالسلام(بالعربیه). سال هشتم. ش30. قم: مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بيت (عليهمالسلام).
مسکویه، احمدبن محمد. 1426. تهذیب الأخلاق و تطهیر الأعراق. قم: طلیعة النور. چاپ اول.
مصباح یزدى، محمدتقى. 1391. فلسفۀ اخلاق. تحقیق و نگارش احمدحسین شریفی. قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى.
میرسپاه، علی اکبر؛ رضا حبیبی. 1387. درآمدی به فلسفه علم. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی؛ چاپ دوم.
مطهری، مرتضی. 1374. امامت و رهبری. تهران: صدرا. چاپ شانزدهم.
ــــــــــــــــ. 1382. آشنایی با علوم اسلامی. تهران: صدرا.
ــــــــــــــــ. 1383. يادداشتهاى استاد مطهرى. تهران: صدرا. چاپ اول.
مکارم شیرازی، ناصر. 1387. اخلاق در قرآن. قم. مدرسۀ الامام علىبن ابى طالب (ع).
ــــــــــــــــ. 1388. دائرة المعارف فقه مقارن. قم: انتشارات امام علی بن ابی طالب (ع).
نراقى، احمد. 1387. معراج السعادة. قم: مؤسسۀ انتشارات هجرت. چاپ ششم.
نراقى، محمدمهدى. 1427. جامع السعادات. بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. چاپ چهارم.
یثربی، یحیی. 1374. فلسفۀ عرفان. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیه.
www.businessdictionary.com/definition/professional-ethics.html