دوره 7، شماره 1 - ( 3-1400 )                   جلد 7 شماره 1 صفحات 68-41 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Tavakoli M J. Governance Structure of the Public Sector in the Political Economy of Islam. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2021; 7 (1) :41-68
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-283-fa.html
توکلی محمدجواد. ساختار حکمرانی بخش عمومی در اقتصاد سیاسی اسلامی. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1400; 7 (1) :41-68

URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-283-fa.html


چکیده:   (2158 مشاهده)
هنگامی که از ساختار حکمرانی بخش عمومی در اقتصاد سیاسی اسلامی سخن می‌گوییم به چگونگی سازمان‌دهی مدیریت انتخاب‌های عمومی نظر داریم. ساختار حکمرانی بخش عمومی در اقتصاد سیاسی متعارف متکی بر دموکراسی است. در ساختار حکمرانی دموکراتیک، مشکل انتخاب عمومی عمدتاً براثر مشکلات شناختی (اطلاعاتی) و انگیزشی رخ می‌دهد. مشکل شناختی به دلیل شناخت ناکافی رأی‌دهندگان از کاندیداها و همچنین تخصص ناکافی انتخاب‌شوندگان بروز می‌کند. مشکل انگیزشی نیز ریشه در تعارض منافع شخصی و منطقه‌ای با منافع عمومی دارد. در نظام حکمرانی بخش عمومی در اقتصاد سیاسی اسلامی می‌توان مشکلات انتخاب عمومی را با اتکا به نظام حکمرانی ولایی کاهش داد. در نظام حکمرانی ولایی، اتکا بر تقوای کارگزاران حکومتی و مدیریت فقیه عادل باتقوا و نیز قانون‌گذاری تخصصی زمینۀ بروز مشکلات شناختی و انگیزشی را کاهش می‌دهد. نکتۀ مهم این است که چگونه ساختار نهادی تصمیم‌گیری براساس حکمرانی ولایی را طراحی کنیم که از مشکلات انتخاب عمومی کاسته شود. در این راستا، طراحی الگوی حکمرانی بخش عمومی در ایران با استفاده از راهبردهایی همچون تشکیل مجلس متخصصان و همچنین قاعده‌گذاری و ساختارسازی برای ایجاد ثبات در انتخاب‌های عمومی قابل طرح است.
متن کامل [PDF 310 kb]   (700 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
انتشار الکترونیک: 1400/3/10

فهرست منابع
1. آسم اغلو، دارون؛ رابینسون، جیمز. 1392. «نقش نهادها در رشد و توسعۀ اقتصادی». نهادها و توسعه. ترجمۀ محمود متوسلی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). اسنودن، برایان؛ هوارد، آر. وین. 1392. اقتصاد کلان جدید: منشأ سیر تحول و وضعیت کنونی. ترجمۀ منصور خلیلی عراقی و علی سوری. تهران: سمت. امامقلی‌پور، سارا؛ آسمانه، زهرا. 1395. «شاخص حکمرانی در اسلام و تأثیر آن بر برون‌دادهای سلامت در ایران». اقتصاد و بانکداری اسلامی. شمارۀ 15. صص 108ـ93. باردهان، پرناب. 1392. «نهادها و توسعه». نهادها و توسعه. ترجمۀ محمود متوسلی، مصطفی سمیعی‌نسب و علی نیکونسبتی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). صص 410ـ401. باهنر، محمدرضا. 1396. «گفت‌وگوی مشروح نماینده با باهنر». ماهنامۀ نماینده. بوکانان، جمیز؛ تالوک، گوردون. 1394. محاسبۀ رضایت: مبانی منطقی دموکراسی مبتنی‌بر قانون اساسی. ترجمۀ غلامرضا آزاد و امیر آزاد. تهران: نشر نی. بوکانان، جیمز. 1386. «قانون اساسی سیاست اقتصادی». اقتصاد سیاسی. ترجمۀ جعفر خواهان. شمارۀ 5 و 6. صص 20ـ7. پژویان، جمشید. 1385. «به‌مثابه یک ضرورت برای توسعۀ اقتصادی: به‌سوی ساختار سیاست‌سازی و سیاست‌گذاری اقتصادی». راهبرد یاس. شمارۀ 106. صص 148ـ139. پورکاظمی، محمدحسین؛ درويشی، باقر؛ شهيكی‌تاش، محمدنبی.1386. «سيکل‌های تجاری سياسی(مطالعه موردی کشور ايران)». اقتصاد مقداری (بررسی‌های اقتصادی). شمارۀ 15. صص 160ـ137. تستری، ابومحمد سهل‌بن عبدالله. 1423. تفسیر القرآن العظیم. بیروت: دارالکتب العلمیه. تمیمی آمدی، عبدالواحد. 1366. غررالحکم و دررالکلم. قم: مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی. توکلی، احمد. 1380. بازارـ‌دولت کامیابی‌ها و ناکامی‌ها. تهران: سمت. توکلی، محمد جواد. 1393. «بررسی تطبیقی نظریه‌ها و مدل‌های رفتار عام‌المنفعه در اقتصاد متعارف و اسلامی». جستارهای اقتصاد ایران. شمارۀ 22. صص 93ـ67. ــــــــــــــــــــ‌. 1400. «چشم‌‌اندازهای عقلانیت محدود در اقتصاد اسلامی». مطالعات اقتصاد اسلامی. شمارۀ 26. صص 210ـ181. جعفربن محمد علیه‌السلام. 1400. مصباح الشریعه و مفتاح الحقبقه. بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. جوادی آملی، عبدالله. 1379. ولایت فقیه: ولایت فقاهت و عدالت. قم: اسراء. ــــــــــــــــــــــ. 1383. توحید در قرآن. قم: اسراء. ــــــــــــــــــــــ. 1396. شمیم ولایت. قم: اسراء. الحمیری القمی، ابوالعباس عبدالله‌بن جعفر. 1413. قرب الاسناد. قم: مؤسسه آل البیت (ع) لإحیاء التراث. حسن‌زاده آملی، حسن. 1371. ولایت تکوینی. قم: قیام. حیدری، محمدرضا. 1384. «اندازۀ دولت: وضع موجود وضع مطلوب». فصلنامۀ پژوهشی دانشگاه امام صادق. شمارۀ 27. صص 114ـ91. خضری، محمد؛ رنانی، محسن. 1383. «رانت‌جويي و هزينه‌هاي اجتماعي آن». نامه مفيد. شمارۀ 45. صص 80-45. خضری، محمد. 1387. «اقتصاد سیاسی رانت‌جویی در بودجه‌ریزی دولتی ایران». پژوهشنامۀ علوم سیاسی. شمارۀ 12. صص 72ـ39. درازن، آلن. 1390. اقتصاد سیاسی اقتصاد کلان. ترجمۀ جعفر خیرخواهان. تهران: مؤسسۀ عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی. درگاهی، حسن. 1397. «اصلاح حکمرانی اقتصادی در ساختار سیاسی ایران؛ تحلیلی بر برون‌رفت از مشکلات اقتصادی کشور: چه باید کرد؟». تجارت فردا. شمارۀ 271. دین‌پرست، فائز؛ ساعی، علی. 1393. «مطالعۀ موانع پارلمانی توسعۀ اقتصاد ملی در ایران (1368-1384)»، پژوهش‌نامۀ علوم سیاسی. شمارۀ 36. صص 72ـ23. دین‌پرست، فائز. 1395الف. پارلمان و توسعۀ اقتصاد ملی در ایران. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). ـــــــــــــــــ‌. 1395ب. «تحلیل کنش‌های نمایندگان مجلس شورای اسلامی از منظر سیاست‌های عمومی دولت». دولت‌پژوهی. شمارۀ 8. صص 58ـ1. رز-اکرمن، سوزان. 1386. «فساد سیاسی و ساختارهای دموکراتیک». اقتصاد سیاسی فساد (کالبد شکافی مفاسد اقتصادی سیاستمداران). کی. جی. آرویند. ترجمۀ علی بختیاری‌زاده. تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی. ــــــــــــــــــ‌. 1384. فساد و دولت: علت‌ها پیامدها و اصلاح. ترجمۀ منوچهر صبوری. تهران: پردیس دانش. ریچارد، رز. 1390. دایرة‌المعارف بین‌المللی انتخابات. ترجمۀ محمدتقی دلفروز. تهران: میزان. سبحانی، جعفر. 1407ق. مفاهیم القرآن. قم: مؤسسۀ سید الشهدا العلمیه. شرلی، ماری. 1392. «نهادها و توسعه». نهادها و توسعه. ترجمۀ محمود متوسلی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). صص 400ـ353. صدر، محمدباقر. 1399. خلافه الانسان و شهاده الانبیاء. تهران: جهاد‌ البناء. طباطبایی، سید محمدحسین. 1417. المیزان فی تفسیر القرآن. قم: نشر جامعۀ مدرسین. عرب يارمحمدی، جواد؛ اسماعيلی خوشمردان، علی. 1399. شاخص‌های حكمرانی خوب و ارزيابی وضعيت ايران. پژوهشكده امور اقتصادی وزارت اقتصاد و دارايی. قربانی، علی. 1396. «عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس:70هزار پروژۀ عمرانی در کشور ناتمام است». خبرگزاری ایرنا، تاريخ دريافت 17/3/1400. http://www.irna.ir/fa/News/82743028. مجلسی، محمد تقی. 1403ق. بحار الانوار. بيروت: دار إحياء التراث العربی‏. مصباح یزدی، محمدتقی. 1377. حقوق و سیاست در قرآن. قم: مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی. ــــــــــــــــــــــــــ‌. بی‌تا. آموزش عقاید (دورۀ سه‌جلدی). تهران: نشر بین‌الملل. نورث، داگلاس. 1392الف. «اقتصاد نهادی جدید و توسعۀ جهان سوم». نهادها و توسعه. ترجمۀ محمود متوسلی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). ـــــــــــــــ‌. 1392ب. «درک فرایند تحول اقتصادی». نهادها و توسعه. ترجمۀ محمود متوسلی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). ــــــــــــ‌ــ.1393. «عملکرد اقتصادی در طول زمان». نگاهی به رویکردهای بدیل: نهادگرایی و مکتب اتریش. ترجمۀ محمود متوسلی، مصطفی سمیعی نسب و علی نیکونسبتی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع). ــــــــــــ‌ 1377. نهادها، تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی. ترجمۀ محمدرضا معینی. تهران: سازمان برنامه و بودجه. نیلی، مسعود. 1387. دولت و رشد اقتصادی در ایران. تهران: نشر نی. «ولایت تشریعی». 2020. بازیابی از ویکی‌شیعه: https://b2n.ir/349602. «ولایت تکوینی». 2021. بازیابی از ویکی‌شیعه: https://b2n.ir/644650. Alesina, Alberto. 1987. "Macroeconomic Policy in a Two-Party System as a Repeated Game." The Quarterly Journal of Economics. Pp 651–678. Alesina, Alberto. 1988. "Macroeconomics And Politics." National Bureau of Economic Research. Pp 13-62. Amy, Douglas J. 2000. Behind the Ballot Box, A Citizen's Guide to Voting Systems, Westport, Connecticut, Praeger. Chapra, M. Umer. 2008. "Ibn Khaldun’s theory of development: Does it help explain the low performance of the present-day Muslim world?". Journal of Socio-Economics 37(2). Pp 836-863. Downs, A. 1957. An Economic Theory of Democracy. New York: Harper & Row. Frey, Bruno S. 1987. Modern political economy. London: Martin Robertson. Gwartney, J., & Stroup, P. 1987. Economics, Private and Puublic Choice. USA, HBJ. Gwartney, J.D., and P.L. Stroup. 1987. Economics, Private and Puublic Choice. USA, HBJ. Hibbs, Douglas A. 1977. "Political Parties and Macro Economic Policy." American Political Science Review. Kalt, joseph p., and mark a. zupan. 1984. "Capture and ideology in the economic theory of politics", American economics review 74. Pp 79-300. Meier, Gerald M. 1995. Leading Issues in Economic Development. 6th. oxford: oxford university press. Milner, C. 1996. Interest Groups and Policy Formulation. Greenaway et al. Nordhaus, William. 1975. "The Political Business Cycle." Review of Economic Studies 42. Pp 169-190. Wicksell, Knut. 1896. "A New Principle of Just Taxation". Edited by R. A. Musgrave and A. T. Peacock. Pp 72-118.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به تحقیقات بنیادین علوم انسانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق