دوره 5، شماره 2 - ( 6-1398 )                   جلد 5 شماره 2 صفحات 150-117 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

باقرزاده اصغر، احمدوند علی محمد، دهقان نبی الله، سنجقی محمدابراهیم، دهقان ده جمالی کاظم. نظریۀ مدیریت دانش اسلامی؛ تبیین مبانی و اصول. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1398; 5 (2) :117-150

URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-124-fa.html


چکیده:   (2323 مشاهده)
هدف اصلی این مقاله تبیین مبانی و اصول مدیریت دانش از منظر اسلام با بهره‌گیری از تفسیر تسنیم و کتاب روایی میزان‌الحکمه است. روش پژوهش در این تحقیق روش تحقیق نظریۀ مبنایی است. در این پژوهش ابتدا متون تحقیق با هدف کشف مضمون محوری یعنی دانش و موضوع‌های مرتبط با آن بررسی و کدگذاری اولیه شد. پس از استخراج مفاهیم با بررسی دقیق آن‌ها، مقوله‌ها تدوین و ارتباط آن‌ها با هم بررسی شد. طبقه‌های مختلف حاصل از مفاهیم و مقوله‌ها، مضامین کلی را شکل دادند و در مرحلۀ آخر مضامین از حیث ماهیت و نسبتشان با یکدیگر تحلیل شدند. به کمک پرسش‌های اصلی ارکان نظریه‌ساز یعنی معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و روش‌شناسی دانش و ماهیت آن، ویژگی‌های دانش، مراتب آن و ارزشمندی آن مشخص شد. در بررسی فرایندهای مرتبط با مدیریت دانش در داده‌های تحقیق مشخص شد مقدماتِ کسب دانش، کسب دانش، تحلیل و ارزیابی دانش، به‌کارگیری و ذخیره‌سازی دانش از مهم‌ترین ارکان مدیریت دانش به‌حساب می‌آیند. مشخص‌شدن عوامل مؤثر بر اجرای مدیریت دانش، همچون درنظرگرفتن بستر حاکم بر تولید و به‌کارگیری دانش و نیز هدف از علم‌آموزی و وظایف فراگیران دانش و دانشوران از دیگر دستاوردهای این تحقیق است. نتایج حاصل از بررسی متون تحقیق بیانگر آن است که هدف اصلی خلقت بشر ارتقای دانش و معرفت اوست. انسان برای دستیابی به هدف خلقت به کسب و به‌کارگیری دانش نیازمند است و برای تأمین زندگی دنیا و آخرت خود به دانش توصیۀ اکید شده است. همچنین، دانش در اسلام از سطح پایین آن، ‌که مربوط به عالم دنیاست و نیازمند ابزار مادی است و از آن به دانش تجربی یاد می‌شود، آغاز و به سطوح بالاتری می‌رسد که ابزارها و روش‌های دیگری به‌جز روش‌ها و ابزار مادی دارد و ماندگاری و ارزشمندی بیشتری دارد. دانش پایان‌ناپذیر بوده و برای کسب آن از عوامل معنوی نیز می‌توان کمک گرفت. در بخش نهایی تحقیق بین اصول و مبانی منتج از این تحقیق با اصول و مبانی مدیریت دانش رایج مقایسه‌ای صورت گرفت.
متن کامل [PDF 837 kb]   (246 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
انتشار الکترونیک: 1398/6/1

فهرست منابع
1. قرآن کریم. ترجمۀ آیت‌الله مکارم شیرازی. نهج‌البلاغه. ترجمۀ دکتر سید جعفر شهیدی. 1373. تهران: انتشارات انقلاب اسلامی. چاپ پنجم. احمدوند، علی‌محمد؛ قاضی‌زاده فرد، سید ضیاء‌الدین؛ نواب اصفهانی، محمدرضا. 1389. «مروری بر مدل‌های انتخاب راهبرد و ارائۀ مدل پیشنهادی». نشریۀ مدیریت فردا. سال نهم. شمارۀ 23. اخوان، پیمان؛ خادم‌الحسینی، سید پیمان. 1392. «تبیین مدیریت دانش از دیدگاه اسلام». دوفصلنامۀ علمی‌پژوهشی مدیریت اسلامی. سال بیست‌ویکم. شمارۀ 2. پاییز و زمستان. صص 126-99. استراس، آنسلم؛ کوربین، جولیت. 1385. اصول روش تحقیق کیفی نظریۀ مبنایی. ترجمۀ بیوک محمدی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. چاپ اول. امام خمینی، سید روح‌الله. 1382. صحیفۀ نور. تهران: دفتر حفظ و نشر آثار امام خمینی (ره). چاپ سوم. آریان‌پور، منوچهر؛ 1377. فرهنگ پیشرو آریان‌پور. جلد 5. تهران: جهان رایانه. چاپ اول. آسابرگر، آرتور. 1387. روش‌های تحلیل رسانه‌ها. ترجمۀ پرویز اجلالی. تهران: دفتر مطالعات و توسعۀ رسانه‌ها. چاپ سوم. بازرگان، عباس. 1387. مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته. تهران: دیدار. چاپ اول. باقرزاده، اصغر .1389. «بررسی نگرش مدیران آموزشی شهر مشهد درخصوص کاربردی‌بودن شاخص‌های مدیریت در قرآن». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز. بهجت‌پور، عبدالکریم. 1392. تفسیر تنزیلی (به‌ترتیب نزول) مبانی اصول قواعد و فواید. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. پارسانیا، حمید. 1383. «روش‌شناسی و اندیشۀ سیاسی». فصلنامۀ علوم سیاسی. شماره 28. ص 10. جوادی آملی، عبدالله. 1384. تفسیر موضوعی هدایت در قرآن. جلد 13. قم: نشر اسراء. ــــــــــــــــــــ. 1385. تفسیر انسان به انسان. قم: نشر اسراء. ــــــــــــــــــــ. 1386. رحیق مختوم. قم: نشر اسراء. ــــــــــــــــــــ. 1387. حق و تکلیف در اسلام. قم: نشر اسراء. ــــــــــــــــــــ. 1388. زن در آیینۀ جمال و جلال. قم: نشر اسراء. چاپ نوزدهم. ــــــــــــــــــــ. 1389. همتایی قرآن و اهل‌بیت. قم: نشر اسراء. چاپ اول. ــــــــــــــــــــ. 1389. منزلت عقل در هندسۀ معرفت دینی. قم: نشر اسراء. چاپ چهارم. ــــــــــــــــــــ. 1389. تفسیر موضوعی جامعه در قرآن. جلد 9. قم: نشر اسراء. چاپ سوم. ــــــــــــــــــــ. از سال 1388 تا 1395. تفسیر تسنیم. جلد 1 تا 43. قم: نشر اسراء. حقیقت، سیدصادق. 1387. روش‌شناسی علوم سیاسی. قم: انتشارات دانشگاه مفید. چاپ دوم. خامنه‌ای، سید علی. بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان. قابل دسترسی در: https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=16912. خسروپناه، عبدالحسین. 1393. علم دینی. تهران: بسیج اساتید و دانشگاه علامه طباطبایی. داونپورت، تامس اچ؛ پروساک، لارنس. 1379. مدیریت دانش. ترجمۀ‌ حسین رحمان‌سرشت. تهران: انتشارات شرکت طراحی مهندسی و تأمین قطعات خودرو ایران (ساپکو). چاپ اول. ذکایی، محمدسعید. 1381. «نظریه و روش در تحقیقات کیفی». فصلنامۀ علوم انسانی. دانشگاه علامه طباطبایی دانشکده علوم اجتماعی. دوره 9. شمارۀ 17. رادینگ، آلن. 1383. مدیریت دانش. ترجمۀ دکتر محمدحسین لطیفی. تهران: سمت. چاپ اول. راسل، برتراند. 1347. مسائل فلسفه. ترجمۀ منوچهر بزرگمهر. تهران: خوارزمی. رفرس، پل. 1396. روان‌شناسی تجربی. ترجمۀ سیروس ذکا. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی. چاپ اول. سیلورمن، دیوید. 1379. روش تحقیق کیفی در جامعه‌شناسی. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: تبیان. چاپ اول. طباطبایی، محمدحسین. 1392. تفسیرالمیزان. ترجمۀ محمدباقر موسوی. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم. فیاضی، غلامرضا. 1375. علم‌النفس فلسفی. قم: مؤسسۀ امام خمینی. قرائتی، محسن. 1375. تفسیر نور. ده جلد. تهران: انتشارات درس‌هایی از قرآن. کلینی، محمد بن یعقوب. 1381. اصول کافی. ترجمۀ محمدباقر کمره‌ای. قم: انتشارات اسوه. چاپ پنجم. مارشال، کاترین؛ راس من، گرچن. 1377. روش تحقیق کیفی. ترجمۀ سید محمد اعرابی. تهران: پژوهش‌های فرهنگی. چاپ اول. محمدی ری شهری، محمد. 1377. میزان‌الحکمه. ترجمۀ حمیدرضا شیخی. تهران: مؤسسۀ علمی فرهنگی دارالحدیث سازمان چاپ و نشر. موسی‌خانی، محمد؛ مانیان، امیر؛ اخگر، بابک؛ جوادی آملی، مرتضی؛ نعمتی شمس‌آباد، حسنعلی. 139۲. «مدیریت دانش دینی (دین‌بنیان)؛ طرح مسأله «مدیریت دانش» در «تمدن دینی»». دوفصلنامۀ علمی‌ـ‌تخصصی اسلام و مدیریت. سال دوم. شمارۀ 3. منطقی، محسن؛ اکبری، ظاهر. ۱۳۹۲. « مدیریت دانش با الهام از منابع اسلامی». دوفصلنامه علمی ترویجی اسلام و پژوهش‌های مدیریتی. سال سوم. شمارۀ ۷. نقی‌پورفر، ولی‌الله. 1385. اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی. چاپ بیست‌و‌پنجم. های، کالین. 1385. درآمدی انتقادی بر تحلیل سیاسی. ترجمۀ احمد گل‌محمدی. تهران: نی. چاپ اول. نعمتی شمس‌آباد، حسنعلی؛ موسی‌خانی، محمد؛ مانیان، امیر. 139۳. «از نظریۀ دانش (معرفت‌شناسی) تا مدیریت دانش؛ ارائۀ مدل مفهومی تأثیرپذیری مدیریت دانش از معرفت‌شناسی». فصلنامۀ علوم مدیریت ایران. دوره 9. شمارۀ 35. یزدان‌پناه، احمدعلی. 1386. «فراز و نشیب در تعریف استراتژی (بررسی تطبیقی)». دومین اجلاس بین‌المللی مدیریت راهبردی. تهران: گروه ناب، مؤسسۀ مدیریت و توسعه. Alazmi, M. & Zairi, M. 2003. "knowledge management critical success factors". Total quality management. Vol. 14. No. 2. p 203. Balthazard, p. & Cooke, R. 2004. "Organizational culture and knowledge management success: Assessing the behavior- performance continuum". proceeding of 37th Hawaii International Conference on system sciences. p 4. Desouza, k.c. and Awazu, Y. 2003. "Human resource management systems can help track and distribute information throughout the organization". Human resource magazine. p 108. McAdam,R,and Mc Creedy, S. 1999. Acritical review of knowhedge management models , the learnig organization. Vol. 6. NO. 3. pp. 91-100. Milner, E.M. 2000. Managing Information and knowledge in the public sector. Routledge. p 64. Misra, D.C. Hariharan, R. and khaneja, M. 2003. "E-KM framework for government organization". Information systems management. pp. 43-45. Okunoye, A. 2003 و a. Where the global needs the local: Variation in enablers in the knowledge management process. university of Turku. Finland. pp. 16-17. Sharp, D. 2003. "KM Today: challenges and opportunities". Information systems management. p 33. Thomas, J.C. and Kellogg, W.A. and Erickson, T. 2001. "The knowledge management puzzle: Human and social factors in knowledge management". IBM systems journal. vol. 40. No. 4. p 1.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به تحقیقات بنیادین علوم انسانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق