دوره 6، شماره 4 - ( 12-1399 )                   جلد 6 شماره 4 صفحات 134-109 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Sheikh Nezami S. A Review of the Philosophical Foundations of Psychotherapy Approaches In Comparison with the Foundations of Mulla Sadra's Transcendent Wisdom. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2021; 6 (4) :109-134
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-261-fa.html
شیخ نظامی سمانه. مروری بر مبانی فلسفی رویکردهای روان‌درمانی در قیاس با مبانی حکمت متعالیۀ ملاصدرا. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1399; 6 (4) :109-134

URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-261-fa.html


چکیده:   (2029 مشاهده)
هدف نخست این پژوهش بررسی نقش فلسفه در شکل‌گیری رویکردهای روان‌درمانی است. بدین منظور در نگاهی کلی، نسبت میان فلسفۀ غرب و رویکردهای روان‌تحلیلگری فروید و پیروانش، رفتاردرمانی و موج دوم آن شامل رفتاردرمانی منطقی هیجانی و شناخت‌درمانی، گشتالت‌درمانی و درمان مراجع‌محوری بررسی شده است. در بخش دوم، پس از ارائۀ مبانی فلسفی هر یک از رویکردهای ذکرشده، میان مبانی فلسفی به‌‌کارگرفته‌شده در رویکردهای روان‌درمانی و مبانی حکمت متعالیۀ ملاصدرا در سه بخش انسان‌شناسی، هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی قیاس صورت گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش در بخش اول نشان می‌دهد که هر کدام از این رویکردها صاحب ریشه‌هایی در فلسفه‌ غربی هستند. نتایج حاصل از بخش دوم پژوهش نشان می‌دهد‌ که در زمینۀ جایگاه ‌پروردگار درهستی، تعریف حدود علم روان‌شناسی، حقیقت وجود انسان، ارادۀ انسان، هدف حیات انسان و نقش عالم ماده در حیات انسان تمایزات قابل توجهی بین مبانی فلسفی رویکردهای ذکر شده با مبانی حکمت متعالیه وجود دارد. روش تحقیق در بخش ابتدایی از نوع کتابخانه‌ای و در بخش دوم تحلیلی‌ـ‌قیاسی و از نوع قیاس نظری است.
متن کامل [PDF 308 kb]   (406 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
انتشار الکترونیک: 1399/12/1

فهرست منابع
1. آذربایجانی، مسعود. 1395. «چیستی فلسفۀ روان‌شناسی». فصلنامۀ علمی پژوهشی حکمت اسلامی. سال سوم. شمارۀ 2. صص 61ـ39. احسن، مجید؛ صادقی، مسعود. 1392. «بررسی انتقادی رویکردهای فیزیکالیستی به نفس با تکیه بر شواهد عقلی و نقلی». فصلنامۀ تخصصی فلسفه و کلام. سال دهم. شمارۀ 38. صص 114ـ95. بادامچی، میثم. 1386. «روان‌تحلیلگری از سه منظر فلسفی». فصلنامۀ روش‌شناسی علوم انسانی (حوزه ودانشگاه). دورۀ 13. شمارۀ 50. صص 173ـ157. باقری، خسرو؛ خسروی، زهره. 1386. «پژوهش تربیتی: چیستی و روش‌شناسی». فصلنامۀ نوآوری‌های آموزشی. دورۀ 6. شمارۀ 21. صص 76ـ49. باقری‌پور، اشرف. 1389. «یونگ و روان‌شناسی دین». پژوهش‌های فلسفی. دورۀ 6. شمارۀ 18. صص 179ـ155. باقری نوع‌پرست، خسرو؛ باقری نوع‌پرست، محمدزهیر. 1390. «مبانی فلسفی و روان‌شناختی تعلیم و تربیت: بررسی تطبیقی دیدگاه‌های سهروردی و هوسرل». پژوهشنامۀ مبانی تعلیم و تربیت. دورۀ 1. شمارۀ 2. صص 20ـ5. برینگ. ا. جی. 1374. تاریخ علم روان‌شناسی. جلد اول. ترجمۀ سعید شاملو. تهران: رشد. پروچاسکا، جیمزاو؛ نورکراس، جان. سی. 1381. نظریه‌های روان‌درمانی. ترجمۀ یحی سید محمدی. تهران: رشد. تلخابی، محمود. 1388. «پژوهش تربیتی: علم یا فلسفۀ بررسی پیامدهای روش‌شناسی علوم شناختی در تعلیم تربیت تازه‌های علوم شناختی». فلسفۀ تعلیم و تربیت. دورۀ 11. شمارۀ 4. صص 85ـ75. جورج، ریکی. ال.؛ کریستیانی، تزر. اس. 1381. مشاورۀ نظریه‌ها و کاربردها: اهداف، فرایندهای مشاوره و روان‌درمانگری. ترجمۀ رضا فلاحی و محسن حاجیلو. تهران: رشد. حسن‏زاده آملی، حسن. 1371. عيون مسائلی النفس. تهران: انتشارات اميركبير. خسروپناه، عبدالحسین. 1392. کلام نوین اسلامی. جلد سوم. قم: تعلیم و تربیت اسلامی. رشلن، موریس. 1372. تاریخ روان‌شناسی. ترجمۀ محمد سروری. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران. نشر پیکان. زینتی، علی. 1391. «انسان کامل از دیدگاه روان‌شناسی و صدرالمتألهین». فصلنامۀ معرفت. شمارۀ 38. صص 89ـ78. ساعتچی. محمود. 1383. نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی. تهران: ویرایش. سیف، سوسن؛ کدیور، پروین؛ کرمی نوری، رضا؛ لطف آبادی، حسین. 1381. روان‌شناسی رشد 1. تهران: سمت. شارف، ریچارد. اس. 1398. نظریه‌های روان‌درمانی و مشاوره. ترجمۀ مهرداد فیروزبخت. تهران: رسا. شمشیری، بابک. 1390. ‌«نقش فلسفه در ساخت و تولید روان‌شناسی اسلامی». روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی. دورۀ 2. شمارۀ 5. صص 44ـ31. شولتز، سیدنی‌آلن؛ شولتز، دوان‌پی. 1382. تاریخ روان‌شناسی نوین. ترجمۀ حسن پاشاشریفی، علی‌اکبر سیف، خدیجه علی‌آبادی و جعفر نجفی زند. تهران: دوران. صادق، رضا. 1389. «رئالیسم و معیارهای آن». فلسفۀ دین. دورۀ 7. شمارۀ 6. صص 214ـ187. صادق‌زاده قمصری، علی‌رضا. 1386. «رويكرد اسلامی به روش‌شناسی پژوهش تربيتی: تبيين امكان و ضرورت». فصلنامه نوآوری‌های آموزشی.دوره 6. شماره21. صص 172ـ141. صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم. 1360الف. اسرارالآیات. جلد ۱. ترجمۀ محمد خواجوی. تهران: مولی. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‌. 1360ب. تفسیر القرآن الکریم. تحقیق محمد خواجوی. قم: انتشارات بیدار. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1981م‌. الف. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. جلد اول. بیروت‌: دار إحیاء التراث العربی. چاپ سوم. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1981م. ب. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. جلد دوم. بیروت‌: دار إحیاء التراث العربی. چاپ سوم. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1981م.‌ ج. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. جلد سوم. بیروت‌: دار إحیاء التراث العربی. چاپ سوم. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1981م‌. د. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. جلد پنچم. بیروت‌: دار إحیاء التراث العربی. چاپ سوم. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1981م‌. د. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. جلد ششم. بیروت‌: دار إحیاء التراث العربی. چاپ سوم. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1981م. ه‌. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. جلد هشتم. بیروت‌: دار إحیاء التراث العربی. چاپ سوم. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1981م. و. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة.جلد نهم. بیروت‌: دار إحیاء التراث العربی. چاپ سوم. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ. 1375. مفاتیح الغیب. تحقیق محمد خواجوی. تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. طاهری سرتشنیزی، اسحاق؛ عزیزخانی، احمد. 1390. «انسان‌شناسی پست‌مدرن و نقد آن از منظر آموزه‌های دینی». دوفصلنامۀ انسان‌پژوهی دینی. دورۀ 8. شمارۀ 25. صص 35ـ64. طباطبایی، محمدحسین؛ مطهری، مرتضی. 1364. اصول فلسفه و روش رئالیسم. جلد 1. تهران: صدرا. عابدینی، مرتضی. 1392. «بررسی تطبیقی مبانی انسان‌شناختی علوم انسانی از منظر حکمت متعالیه و پوزیتیویسم با تأکید بر آرای ملاصدرا و آگوست کنت». پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه باقرالعلوم (ع). فتح‌زاده، حسن. 1388. «اگو از دیدگاه لکان و هوسرل». مجلۀ علمی پژوهشی متافیزیک. دورۀ 1. شمارۀ 3. صص 112ـ102. فتحی، علی. 1390. «اگزیستانسیالیسم و اصالت وجود با تأکید بر صدرالمتألهین و هیدگر». طلوع. سال دهم. شمارۀ 36. صص 150ـ133. فروغی، محمدعلی. ۱۳۹۳. سیر حکمت در اروپا. تهران: زوار. فیروزبخت، مهرداد. 1383الف. الفرد آدلر: گسترۀ نظریۀ شخصیت و روان‌درمانی. تهران: دانژه. ـــــــــــــــــــ‌. 1383ب. پنجاه سال رفتاردرمانی عقلانی هیجانی. تهران: دانژه. فیست، جس؛ فیست، گرگوری. 1386. نظریه‌های شخصیت. ترجمۀ یحیی سید محمدی. تهران: روان. قمی، محسن؛ نبویان، سید اباذر. 1392. تحلیل انتقادی ادلۀ رفتاری. فصلنامۀ علمی پژوهشی آیین حکمت. دورۀ 5. شمارۀ 15. صص 145ـ121. کشفی، عبدالرسول. 1387. «بررسی و نقد نظریۀ رفتارگرایی فلسفی». فصلنامۀ علمی پژوهشی پژوهش‌های فلسفی کلامی. دورۀ 9. شمارۀ 36. صص 46ـ27. کوهن، دیوید. 1386. روان‌شناسی روان‌شناسان. ترجمۀ جعفر نجفی زند. تهران: سخن. لاندین، رابرت ویلیام. 1378. نظریه‌ها و نظام‌های روان‌شناسی. ترجمۀ سید یحیی محمدی. تهران: مؤسسۀ نشر ویرایش. لی‌هی، رابرت. 1388. تکنیک‌های شناخت‌درمانی. ترجمۀ حسن حمیدپور و زهرا اندوز. تهران: ارجمند. محظوظی، محمدصادق؛ جان‌بزرگی، مسعود؛ آزادفلاح، پرویز. 1378. سیر تحول نظام‌های روان‌شناسی. تهران: انتشارات جامعۀ پژوهشگران. مرادی، بهروز. 1392. «بنیادگرایی اسلامی و پست‌مدرنیزم». فصلنامۀ مطالعات جامعه‌شناختی ایران. دورۀ 3. شمارۀ 8. صص 74ـ57. منصور، محمود. 1396. روان‌شناسی ژنتیک: تحول روانی از تولد تا پیری. تهران: سمت. مولر، فرناند لوسین. 1368. تاریخ روان‌شناسی. جلد دوم. ترجمۀ علی‌محمد کاردان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. میزیاک، هنریک؛ سکستون، ویرجینیا استاوت. 1371. تاریخچه و مکاتب روان‌شناسی. ترجمۀ احمد رضوانی. مشهد: معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی. میسون، کلی؛ اسریپادا، چاندرا شخار؛ استیچ، استفن. 1392. فلسفۀ روان‌شناسی در قرن بیستم. اطلاعات حکمت و معرفت. ترجمۀ حسین کاظمی یزدی. دورۀ 8. شمارۀ 5. صص 22ـ18. نارویی، عبدالعزیز؛ خرم‌آبادی، یدالله؛ یزدانی، فریدون. ۱۳۹۳. روانشناسی اسلامی. کنگرۀ بین‌المللی فرهنگ و اندیشۀ دینی. محل برگزاری مرکز راهبری مهندسی فرهنگی شورای فرهنگ عمومی استان بوشهر. صص 394ـ381. نصر، سيد حسين. 1382. صدرالمتألهين شيرازی و حكمت متعاليۀ او. ترجمۀ حسين سوزنچی. تهران: نشرسهروردی. هانت. م. 1380. تاریخچۀ روان‌شناسی از آغاز تا امروز. ترجمۀ مهدی قراچه‌داغی و شیرین لارودی (افراشی). تهران: پیکان. هرگنهان بی. آر. 1389. تاریخ روان‌شناسی. ترجمۀ یحیی سید محمدی. تهران: ارسباران. Araujo ,Saulo de Freitas. 2016. Wundt and the Philosophical Foundations of Psychology: A Reappraisal. London: sprnger International Publishing Switzerland. Bunge, Mario, Ardila, Rubén. 1987. Philosophy of Psychology. Springer-Verlag New York Inc. Ellis, Debbie Joffe. 2019. The Power and Compassion of Rational Emotive Behavior Therapy (REBT). Scientific Concepts Behind Happiness, Kindness, and Empathy in Contemporary SocietyNava R. Silton (Marymount Manhattan College, USA). Fávero M. H. 2018. "Subjectivity and Consciousness. An Epistemological and Philosophical Issue in Psychology". Philosophy of Mind Proceedings of the XXIII World Congress of Philosophy. Vol.57. pp 35-39. Heinämaa Sara. ;Reuter, Martina. 2009. Psychology And Philosophy Inquiries Into The Soul From Late Scholasticism To contemporary Thought Studies In The History of Philosophy of Mind. Springer Science+Business Media B.V. Lachman J. L. Lachman R. ButterfieldE. C. 1979. Cognitive Psychology and Information Processing: An Introduction. Contributors. Hillsdale, NJ.: Lawrence Erlbaum Associates O'Donohue.William. 2013. Clinical Psychology and the Philosophy of Science. New York: Springer International Publishing Switzerland. Wakefield, Jerome C. 2018 .Freuid and Philosophy of Mind. Springer International Publishing Switzerland.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به تحقیقات بنیادین علوم انسانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق