دوره 6، شماره 4 - ( 12-1399 )
جلد 6 شماره 4 صفحات 151-135 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ashoori M. The Role of "Natural Laws" and "Reasons" in Determining Social Phenomena as a Subsidiary Factor. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2021; 6 (4) :135-151
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-262-fa.html
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-262-fa.html
عاشوری مهدی. نقش اعدادی «قوانین طبیعی» و «دلایل» در تعین پدیدههای اجتماعی. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1399; 6 (4) :135-151
چکیده: (1221 مشاهده)
یکی از مسائل مهم فلسفۀ علوم اجتماعی توضیح رابطۀ رویکرد تبیین‌‌گرایی با تفسیرگرایی در فهم پدیدههای اجتماعی است که عموماً در پرتو تمایز میان علت و دلیل بیان می‌‌شود. تبیین یک پدیدۀ اجتماعی توضیح چرایی وقوع آن رویداد براساس علل وقوع است؛ اما هدف در تفسیر، فهم عمیق یک کنش اجتماعی براساس دلایل و قصد کنشگر است. در این مقاله، براساس تقریری از دیدگاه متفکران معاصر نوصدرایی دربارۀ تمایز علیت طبیعی و علیت الهی، نشان داده می‌‌شود که تمام پدیدههای عالم طبیعت دچار تعین ناقص هستند و رابط طبیعی اشیا تنها زمینه‌ساز تحقق رویدادهای طبیعی و انسانی است. در حوزۀ پدیدههای انسانی و اجتماعی نیز ارادهْ علت قریب برای تعین پدیدههای اجتماعی است، ولی به سبب امکان تخلف اراده از شوق و دلایل برانگیزانندۀ آن، دلایل نیز تنها زمینه‌ساز کنش‌های انسانی و اجتماعی هستند.
فهرست منابع
1. ابن‌‌سینا، حسین. 1404. الشفاء (طبیعیات). تحقیق ابراهیم مدکور. قم: مکتبة آیت‌اللّه النجفی.
ـــــــــــــــــ. 1363. الشفاء (الهیات). تحقیق الاب قنواتی و سعید زاید. تهران: ناصرخسرو.
ـــــــــــــــــ. 1384. شرح الاشارات و التنبیهات. تحقیق کریم فیضی. قم: مؤسسۀ مطبوعات دینی.
عبودیت، عبدالرسول. 1385. درآمدی به نظام حکمت صدرایی. جلد اول. تهران: سمت.
جوادی آملی، عبدالله. ١٣٨٦. رحیق مختوم (شرح جلد اول اسفار). جلد ٧. قم: مرکز نشر اسراء.
دوانی، محمد. 1411ق. ثلاث رسائل. تحقیق احمد تویسرکانی. م‍ش‍ه‍د: آس‍ت‍ان‍ه ال‍رض‍وی‍ه ال‍م‍ق‍دس‍ه، م‍ج‍م‍ع ال‍ب‍ح‍وث الاس‍لام‍ی‍ه.
ذاکری، مهدی. 1394. درآمدی به فلسفۀ عمل. تهران: سمت.
شیرازی، صدرالدین محمد. 1410ق. الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه. بیروت: داراحیاء التراث العربی.
ــــــــــــــــــــــــــــ. 1382. شرح و تعلیقه بر الهیات شفاء. تهران: بنیاد حکمت صدرا.
ــــــــــــــــــــــــــــ. 1394. شرح هدایه اثیریه. تهران: بنیاد حکمت صدرا.
کاتبی قزوینی، علی. 1384. حکمه العین. تهران: ان‍ج‍م‍ن آثار و م‍ف‍اخ‍ر فرهنگی.
مصطفوی، سید حسن. 1393. الهیات نجات: تقریرات دروس آیت‌الله مصطفوی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مطهری، مرتضی. 1379. مجموعه آثار استاد شهید مطهری. جلد 6 (متن و پاورقی‌های اصول فلسفه و روش رئالیسم)، جلد 7 (شرح الهیات شفاء 1)، جلد 11 (شرح مبحث حرکت اسفار). تهران: صدرا.
یغمایی، ابوتراب. 1395. «فعل الهی غیرمداخله‌‌گرایانه و نظریۀ علیت نوصدرایی». فصلنامۀ اندیشۀ دینی. شمارۀ 61. دانشگاه شیراز. زمستان. صص 131ـ144.
Butterfield, J. 1998. "Determinism and Indeterminism" .Routledge Encyclopedia of Philosophy. E. Craig (ed.). London: Routledge.
Davidson, D. 1963. "Actions، Reasons and Causes" .Journal of Philosophy. Vol. 60. No. 23. American Philosophical Association. pp. 685-700.
Hempel, Carl G. 1965. Aspects of Scientific Explanation and other Essays in the Philosophy of Science. New York: Free Press.
Kim, J. 1993. "Supervenience and Mind: Selected Philosophical Essays". Cambridge University Press. P 280.
Psillos, S. 2002. Causation & Explanation. McGill-Queen's University Press.
Richardson, Kara. 2013. "Avicenna's Conception of the Efficient Cause", British Journal for the History of Philosophy. 21 (2). Pp 39ـ220.
Rosenberg, Alexander. 2012. Philosophy of Social science. 4th Ed. Westview Press.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
