«انسان و کنشهای او» بهعنوان موضوع علوم انسانی دارای جنبههایی متفاوت است که شناخت هر یک از این جنبهها میتواند تأثیر بسزایی در هر یک از دو بعد توصیفی و توصیهای علوم انسانی داشته باشد. یکی از این جنبهها که کمتر به آن پرداخته شده و تأثیر آن در علوم انسانی کمتر مورد بحث قرار گرفته است، وحدت یا کثرت نوعی نفوس انسانی است. در این مقاله ابتدا سه دیدگاه درمورد وحدت یا کثرت نوعی نفوس انسانی بیان شده و با توجه به اختلاف افراد انسانی در حدوث و بقا، دیدگاه «کثرت نوعی نفوس در حدوث و بقا» مورد پذیرش قرار گرفته است. سپس نشان داده شده است که پذیرش وحدت یا کثرت نوعی نفوس در بعد توصیفی علوم انسانی تأثیرگذار است و ازآنجاکه بعد توصیهای علوم انسانی مبتنیبر بعد توصیفی بوده و حتی این دو، دو روی یک سکه هستند، تأثیرگذاری این مبنا در علوم انسانی توصیهای نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با توجه به اینکه از میان اقوال، کثرت نوعی نفوس در حدوث و بقا مورد پذیرش قرار گرفته، نشان داده شده است که پذیرش این مبنا در هر دو جنبۀ توصیفی و توصیهای علوم انسانی تأثیرگذار بوده و باعث متفاوت شدن توصیهها و توصیفها دستکم در برخی از علوم انسانی مانند روانشناسی خواهد بود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى انتشار الکترونیک: 1400/9/10
فهرست منابع
۱. قرآن کریم.
ابن بابویه، محمدبن علی. ۱۴۱۳ق. من لا یحضره الفقیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابنسینا، حسینبن عبدالله. ۱۳۷۵. النفس من کتاب الشفاء. تحقیق علامه حسنزاده آملی. قم: مکتب الإعلام الإسلامی.
ــــــــــــــ. ۱۴۰۵ق. الشفاء (الطبیعیات). قم: کتابخانۀ عمومی حضرت آیتالله العظمی مرعشی نجفی (ره).
ــــــــــــــ. ۱۳۷۹. النجاة. تهران: دانشگاه تهران.
ــــــــــــــ. ۲۰۰۷م. احوال النفس. پاریس: بیبلیون.
ــــــــــــــ. ۱۹۵۳م. رسائل ابنسینا. استانبول: مطبعۀ ابراهیم خروز.
اتکینسون، ریتا؛ اتکینسون، ریچاردسی؛ هیلگارد، ارنستروپیکوت. ۱۳۸۱. زمینۀ روانشناسی هیلگارد. ترجمۀ محمدنقی براهنی و دیگران. تهران: رشد.
دلاور، علی. ۱۳۸۰. مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
سبزواری، هادیبن مهدی. ۱۳۶۹. شرح المنظومه. تعلیقات حسنزاده. تهران: ناب.
شریفی، احمدحسین. ۱۳۹۵. روششناسی علوم انسانی اسلامی. تهران: آفتاب توسعه.
ـــــــــــــــــــــ. ۱۳۹۳. مبانی علوم انسانی اسلامی. تهران: آفتاب توسعه.
صدرالدین شیرازی. ۱۳۴۱. العرشیة. اصفهان: دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی.
ـــــــــــــــــــ. ۱۳۶۰. الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ـــــــــــــــــــ. ۱۳۶۳. مفاتیحالغیب. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفۀ ایران.
ـــــــــــــــــــ. ۱۳۸۱. المبدأ و المعاد. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ـــــــــــــــــــ. ۱۳۸۶. الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. قم: بوستان کتاب.
طباطبایی، سید محمدحسین. ۱۳۷۴. بدایة الحکمة. قم: مؤسسة النشر اسلامی.
فیاضی، غلامرضا. ۱۳۸۹. علم النفس فلسفی. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
مجلسی، محمدباقر. ۱۴۰۳ق. بحارالأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
مصباح یزدی، محمدتقی. ۱۳۶۶. آموزش فلسفه. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
ــــــــــــــــــــــــ. ۱۳۹۲. رابطۀ علم و دین. تحقیق و نگارش: علی مصباح. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).