دوره 7، شماره 4 - ( 12-1400 )
جلد 7 شماره 4 صفحات 26-11 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Seyyedifard S A. Divine Laws and Sensitivity to the Empirical Evidence: Conceptual Considerations and Methodological Insights. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2022; 7 (4) :11-26
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-385-fa.html
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-385-fa.html
سیدی فرد سید علی. سنت‌های الهی و حساسیت به داده‌های تجربی: ملاحظاتی مفهومی و توصیه‌هایی روشی. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1400; 7 (4) :11-26
چکیده: (1154 مشاهده)
چکیده
حوزۀ مطالعات سنت‌های الهی حیطۀ نظری مهمی است که تقریباً همۀ دانش‌های انسانی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. رشد و توسعۀ این حوزۀ مطالعاتی با پاره‌ای موانع و مسائل نظری روبه‌روست. مقالۀ حاضر کوششی برای پاسخ به دو مسئلۀ نظری پیش‌روی مطالعات سنن الهی است: الف) به لحاظ فلسفی چه تصویر دقیق و جامعی از سنت‌های الهی اجتماعی می‌توان ارائه کرد؟ ب) آیا سنت‌های الهی از قبیل «قوانین مشروط به ثبات شرایط هستند» که به‌دلیل اشتمال بر قیود و شروط پنهان هیچ‌گاه حساسیت بالایی به داده‌های تجربی ندارند و به‌تبع به کار تبیین و پیش‌بینی نمی‌آیند؟ پرسش دوم، یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظری پیش روی مطالعات سنن الهی است. در مقالۀ حاضر، ابتدا به لحاظ فلسفی تلقی روشنی از «سنن الهی اجتماعی» ارائه شده و سپس در بخش اصلی مقاله، پیشنهادی پنج‌مرحله‌ای برای چگونگی کشف قیود و شروط سنت‌های الهی و صورت‌بندی این سنت‌ها به‌نحوی‌که به داده‌های تجربی حساسیت داشته باشند، ارائه شده است. این مراحل عبارت‌اند از: «ایضاح مفاهیم مضمون در گزاره‌های حاکی از سنن الهی»، «کشف مصادیق مفاهیم مذکور با تکیه بر روایات برای فهم بهتر آن‌ها»، «فهم و صورت‌بندی روابط میان سنت‌های الهی»، «تطبیق سنت‌های الهی بر جهان انسانی ایستا» و «تطبیق سنت‌های الهی بر جهان انسانی پویا و تجدید نظر در فهم تفسیری به دست آمده از سنت‌های الهی».
واژه‌های کلیدی: مطالعات سنن الهی، سنت الهی اجتماعی، هم‌بستگی، نظریات مشروط به ثبات شرایط، حساسیت به داده‌های تجربی.
فهرست منابع
1. قرآن کریم.
نهج البلاغه. 1414 ق. تصحیح صبحی صالح. قم: نشر هجرت.
سیدی فرد، سید علی. 1400. «بنیان‌های دانش تاریخ». فصلنامه علوم انسانی اسلامی صدرا. شماره 36. صص 97-86.
صدر، محمدباقر. 1421 الف. المدرسة القرآنیة. قم: مرکز الدراسات و الابحاث التخصصیة للشهید الصدر.
___________. 1421 ب. المعالم الجدیدة. قم: مرکز الدراسات و الابحاث التخصصیة للشهید الصدر
طباطبایی، سید محمدحسین. 1417 ق. المیزان فی تفسیر القرآن. جلدهای 2، 4، 8 و 9. قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
کلینی، محمد بن یعقوب. 1429 ق. الکافی. جلد 1-15. قم: دار الحدیث.
مصباح یزدی، محمدتقی. 1391. جامعه و تاریخ از نگاه قرآن. قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
مطهری، مرتضی. 1389. فلسفه تاریخ. جلد 1 و 4. تهران: انتشارات صدرا.
نائینی، محمدحسین. 1376. فوائد الاصول. تقریرات محمدعلی کاظمی خراسانی. جلد 1-4. چاپ اول. قم: انتشارات جامعه مدرسین.
Kincaid, H. 1990. “Defending Laws in the Social Sciences”. Philosophy of the Social Sciences, Vol. 20. No. 1. PP. 83-56.
Reutlinger, A., Gerhard, S., Andreas, H., and Siegfried, J. 2021. “Ceteris Paribus Laws”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2021 Edition), Edward N. Zalta (ed.)
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
