دوره 2، شماره 2 - ( 6-1395 )                   جلد 2 شماره 2 صفحات 86-53 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Gholami R. The Meaning, the Basis and the Background of Classification of Sciences in Islamic Civilization and an Idea for Achieving a New Classification in Political Sciences. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی 2016; 2 (2) :53-86
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-66-fa.html
غلامی رضا. معنا، مبنا و پیشینه طبقه‌بندی علوم در تمدن اسلامی و ایده‌ای برای دست‌یابی به طبقه‌بندی جدید علوم سیاسی. فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1395; 2 (2) :53-86

URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-66-fa.html


دانش‌آموخته حوزه علمیه و دانشجوی مقطع دکتری رشته علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده:   (2106 مشاهده)
چکیده
این مقاله به‌منظور پاسخ به یک سؤال اصلی و سه سؤال فرعی شکل گرفته است. سؤال اصلی عبارت است از اینکه چگونه می‌توان بر اساس دارایی‌های تمدنی در طبقه‌بندی علوم، مبتنی بر علوم انسانیِ اسلامی به طبقه‌بندی تازه و اولیه‌ای در حوزه دانش سیاسی دست یافت؟ و سه سؤال فرعی نیز عبارت است از اینکه: اولاً: طبقه‌بندی علوم چیست و چه فوائد و آثاری دارد؟ ثانیاً: چه نسبتی میان اوج‌گیری تمدن اسلامی در مقاطعی از تاریخ و طبقه‌بندی علوم وجود دارد و این نسبت در تمدن نوین اسلامی چگونه برقرار خواهد شد؟ ثالثاً: تفاوت طبقه‌بندی علوم در میان متفکران اسلامی و متفکران غربِِ جدید در چیست؟ بر این اساس، این مقاله، ضمن تبیین مفهوم، اهمیت، مختصات و فوائد طبقه‌بندی علوم و نقش و جایگاه آن در اوج‌گیری تمدن اسلامی، به معنای تمدن نوین اسلامی و رابطه آن با تمدن باسابقه اسلامی می‌پردازد. سپس، با مروری گذرا بر معیارهای رایج در طبقه‌بندی علوم، به برترین طبقه‌بندی‌های دانشمندان مسلمان در قرون گذشته نظیر فارابی، ابن‌سینا، صدرالمتألهین و... و هم‌چنین دانشمندان غربی نظیر کونت و بیکن نگاهی می‌اندازد و می‌کوشد مبانی متفاوت طبقه‌بندی در دو تمدن اسلامی و غربی را توضیح دهد. در ادامه، مقاله ضمن ترسیم رابطه کلان علوم انسانیِ اسلامی با طبقه‌بندی علوم، وارد تبیین جایگاه سیاست در طبقه‌بندی علوم می‌شود. در این بخش از مقاله، ابتدا ضمن ارائه تعاریف و کارکردهای فلسفه سیاسی، فلسفه علم سیاسی و دانش سیاسی و تشریح مختصر انواع رویکردهای موجود به آن‌ها، قلمروی دانش سیاسی و نقش آن در طبقه‌بندی دانش سیاسی را توضیح می‌دهد. در پایان، این مقاله با ارائه یک شبه‌طبقه‌بندی برای دانش سیاسی از منظر علوم انسانیِ اسلامی، تلاش می‌کند مزیّت‌‌های طبقه‌بندی سنتی و مدرنِ دانش سیاسی را حفظ نماید.
متن کامل [PDF 442 kb]   (817 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
انتشار الکترونیک: 1395/6/31

فهرست منابع
1. قرآن مجید. نهج‌البلاغه. ابن‌خلدون، عبدالرحمن، 1390. مقدمه ابن‌خلدون (2 جلد). ترجمه محمد پروین گنابادی. تهران. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. اشتراوس، لئو. 1373. فلسفه سیاسی چیست؟. ترجمه فرهنگ رجایی. تهران. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. الهی‌تبار، علی. 1391. علل انحطاط مسلمین از دیدگاه شهید مطهری و دکتر شریعتی. قم. دفتر نشر معارف. جان احمدی، فاطمه. 1391. تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. قم. دفتر نشر معارف. جرداق، جرج. 1417. روائع نهج‌البلاغه. مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه. چاپ دوم. جعفریان، رسول. 1381. صفویه از ظهور تا زوال. تهران. مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر. جوادی آملی. عبدالله. 1386. منزلت عقل در هندسه معرفت دینی. قم. مرکز نشر اسراء. ـــــــــــــــــ . 1389. رحیق مختوم (جلد اول). قم. مرکز نشر اسراء. خاکرند، شکرالله. 1392. سیر تمدن اسلامی. قم. بوستان کتاب. دان، راس ئی و همکاران. 1384. تاریخ تمدن و فرهنگ جهان (4 جلد). تهران. انتشارات طرح نو. داوری اردکانی، رضا. 1390. ما و تاریخ فلسفه اسلامی. تهران. سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. راسل، برتراند. 1373. تاریخ فلسفه غرب (2 جلد). ترجمه نجف دریابندری. تهران. انتشارات کتاب پرواز. زیدان، جرجی. 1392. تاریخ تمدن اسلام. ترجمه و نگارش علی جواهرکلام. تهران. انتشارات امیرکبیر. سجادی، سیدصادق. 1360. طبقه‌بندی علوم در تمدن اسلامی. تهران. انتشارات امیرکبیر. سجادی، سیدجعفر. 1375. فرهنگ علوم فلسفی و کلامی. تهران. انتشارات امیرکبیر. طباطبایی، محمدحسین؛ مطهری، مرتضی. 1359. اصول فلسفه و روش رئالیسم. قم. دفتر انتشارات اسلامی. عزیزی، عباس. 1386. مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقه (رهنمودهای امام صادق(ع)).انتشارات صلاه. چاپ چهارم. فارابی، ابونصر. 1389. احصاء العلوم. ترجمه حسین خدیو جم. تهران. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. محمدی، مجید. 1376. جامعه مدنی به منزله یک روش. تهران. نشر قطره. مطهری، مرتضی. 1369. آشنایی با علوم اسلامی (جلد اول). تهران. انتشارات صدرا. منز، آدام. 1388. تمدن اسلامی در قرن چهارم و پنجم هجری. ترجمه علیرضا ذکاوتی قراگزلو. تهران. انتشارات امیرکبیر. نجفی، موسی. 1382. مراتب ظهور فلسفه سیاست در تمدن اسلامی. تهران. مؤسسه دانش و اندیشه معاصر. نصر، سیدحسین و لیمن، الیور. 1389. تاریخ فلسفه اسلامی (جلد اول). تهران. انتشارات حکمت. نصر، سیدحسین. 1391. علم و تمدن در اسلام. ترجمه احمد آرام. تهران. شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. واعظی، احمد. 1378. حکومت دینی؛ تأملی در اندیشه سیاسی اسلام. قم. نشر مرصاد.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به تحقیقات بنیادین علوم انسانی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق