کاشیان عبدالمحمد، شعبانی احمد. ارائه الگوی یکپارچهسازی نظام منابع مالی اسلامی و مالیاتهای متعارف در ایران
(جمعآوری و مصرف منطقهای در ماتریس سه بعدی ولی فقیه، منطقه و وظایف). فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی. 1397; 4 (1) :7-36
URL: http://frh.sccsr.ac.ir/article-1-79-fa.html
استادیار دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه سمنان، ایران، سمنان
چکیده: (2611 مشاهده)
چکیده
طراحی الگوی یکپارچهسازی نظام منابع مالی اسلامی (خمس و زکات) و مالیاتهای متعارف، به دلیل ارتباط تنگاتنگی که با مقولههای فقهی، اقتصادی، اجتماعی و همچنین فرهنگی دارد، دارای پیچیدگیهای بسیاری است و همین امر سبب شده است که این موضوع، به موضوعی بینرشتهای تبدیل شود. طراحی چنین الگویی نیازمند آن است که دستکم درباره شش مؤلفه موضعگیری شود: چهار مؤلفه مربوط به حوزه جمعآوری منابع مالی اسلامی و مالیاتهای متعارف است که شامل نوع معافیت مالیاتی، مرجع جمعآوریکننده، ساختار جغرافیایی و نوع مالیات مشمول تخفیف است و دو مؤلفه نیز مربوط به حوزه مصرف است که شامل نوع مصارف خمس و زکات و مالیات و ساختار مصارف آن است. از کنار هم قرار گرفتن این مؤلفهها الگوهای متعددی در حوزه طراحی الگوی یکپارچهسازی ایجاد میشود. در این مقاله تلاش میشود تا با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی و با گردآوری دادههای کتابخانهای و بهرهگیری از مؤلفههای مذکور، ضمن بررسی و نقد پیشنهادهایی که تاکنون در این زمینه ارائه شدهاند، پیشنهادهای جدیدی ارائه گردد. پیشنهاد ارائهشده دارای یک ساختار جمعآوری و مصرف منطقهای و ماتریسی سهبعدی شامل ولی فقیه، منطقه و وظایف است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى انتشار الکترونیک: 1397/3/31
فهرست منابع
1. قرآن کریم.
ابنهشام، ابومحمّد عبدالملک بن هشام بن ایوب حمیری (1415)، سیره ابنهشام (السیرة النبویة)، دار احیاء التراث العربی، بیروت، لبنان.
اسماعیلپور دره، مهدی (۱۳۸۷). الگوی مناسب مؤسسات مالی زکات در جمهوری اسلامی ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه امام صادق7.
ثامنی کیوانی، فرشاد (1377). محاسبه ظرفیت بالقوه زکات در اقتصاد ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
جوادی آملی، عبدالله (1379). مالیاتهای حکومتی از دیدگاه فقه، نظام مالی اسلام (مجموعه مقالات). به اهتمام احمدعلی یوسفی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی.
موسوی خمینی، سید روحالله (1404ق). تحریر الوسیله. قم: مؤسسه النشر الاسلامی.
رضائی، محمدجواد، و موحدی بکنظر، مهدی (1391). ارتباط وجوهات شرعی و مالیاتهای حکومتی در الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی: دلالتهایی برای حل پرداختهای دوسویه، پژوهشنامه مالیات. 63: 153-173.
رضائی، محمدجواد، و موحدی بکنظر، مهدی (1389). تمرکززدایی مالی و اقتصاد اسلامی؛ برخی ملاحظات نظری در باب مالیاتستانی و تخصیص بودجه، همایش مالیاتهای اسلامی و متعارف. قم: دانشگاه مفید.
رضایی، مجید (1382). مالیاتهای حکومتی؛ مشروعیت یا عدم مشروعیت؟ فصلنامه نامه مفید. 35: 63-84.
رضایی، محمدقاسم، و سبزرو، محبوبه (۱۳۹۱). ارائه الگویی برای پذیرش خمس به عنوان بخشی از مالیات بر درآمد، پژوهشنامه مالیات. 63: 125-152.
زمانی فر، حسین (1382). ارزیابی توان فقرزدایی زکات در برخی از استانهای منتخب. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه تهران.
شعبانی، احمد و کاشیان، عبدالمحمد (1389). اثر بازتوزیع زکات بر رفع فقر و کاهش ضریب جینی ایران، همایش همگرایی مالیاتهای اسلامی و متعارف. قم: دانشگاه مفید.
شعبانی، احمد (1393). بررسی اثرات خمس و زکات بر رفع فقر و طراحی سازوکار پیادهسازی خمس و زکات در نظام مالیاتی و نحوه بازتوزیع آن با تأکید بر الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت. تهران: مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی.
صدوق، ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین ابنبابویه القمی (1413ق ). من لایحضره الفقیه. تحقیق محمدجواد الفقیه. بیروت: دار الاضواء. چاپ دوم.
عسکری، سیدمرتضی (1384). معالم المدرستین. قم: مجمع جهانی اهلبیت:.
عسکری، محمدمهدی (1380). مقایسه تحلیلی آثار اقتصادی زکات و مالیه تورمی. پایاننامه دکتری. تهران: دانشگاه امام صادق7.
کاشیان، عبدالمحمد (1389). آزمون بسندگی زکات و خمس در تأمین حداقل معیشت خانوارهای نیازمند در اقتصاد ایران. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه امام صادق7.
کاشیان، عبدالمحمد (1394). طراحی الگوی یکپارچهسازی نظام منابع مالی اسلامی و مالیاتهای متعارف در ایران. رساله دکتری. تهران: دانشگاه امام صادق7.
لاجوردی، عدنان (1371). نقش زکات در نظام اقتصادی اسلامی. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه امام صادق7.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحار الانوار. بیروت: مؤسسه الوفاء. چاپ دوم.
مولائی، محمدعلی (1371). ملاحظاتی پیرامون ابزارها و سیاستهای توازن ثروت در سیستم اقتصادی اسلام. پایاننامه کارشناسی ارشد. تهران: دانشگاه امام صادق7.
هاشمیشاهرودی، سیدمحمود (1390). رساله توضیح المسائل. قم: بنیاد فقه و معارف اهلبیت:.